Ozyptila simplex
Ozyptila simplex, halk arasında "Yengeç Örümcekleri" olarak bilinen Thomisidae familyasına ait küçük, yassı vücutlu bir örümcek türüdür. Bu familyanın üyeleri, avlarını ağ örmek yerine pusu kurarak yakalamalarıyla tanınır. Ozyptila cinsi, genellikle yassı vücut yapılarıyla ve bu sayede ağaç kabukları, taşlar veya zemin üzerinde mükemmel kamufle olabilmeleriyle dikkat çeker.
Ozyptila simplex, Thomisidae familyasına ait zehirli bir örümcek türüdür. İlk olarak 1862 yılında İsveçli araknolog ve entomolog Tamerlan Thorell tarafından tanımlanmıştır. "Simplex" tür adı Latince "basit" veya "yalın" anlamına gelir ve muhtemelen örümceğin morfolojik yapısındaki bazı sade özelliklere atıfta bulunur.
Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım
Taksonomik Konum
Ozyptila simplex'in bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:
- Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
- Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
- Familya (Family): Thomisidae Sundevall, 1833 (Yengeç Örümcekleri)
- Cins (Genus): Ozyptila Simon, 1864
- Tür (Species): Ozyptila simplex (Thorell, 1862)
Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu
Ozyptila simplex, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Avrupa ve Rusya (Uzak Doğu dahil) arasında geniş bir Palearktik yayılıma sahiptir. Kuzey Avrupa'dan Akdeniz bölgelerine kadar birçok yerde bulunabilir.
Türkiye'de bu türün varlığı bilimsel olarak kayıt altına alınmıştır ve Türkiye örümcek faunası listelerinde yer almaktadır. Bu durum, İstanbul dahil Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde uygun habitatlarda bulunabileceği anlamına gelir. Özellikle ormanlık alanlar ve nemli çayırlarda gözlemlenmesi muhtemeldir.
Fiziksel Özellikler
- Boyut: Ozyptila simplex küçük bir yengeç örümceğidir.
- Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 3 ila 4 mm arasındadır.
- Erkek: Vücut uzunluğu genellikle 2.5 ila 3 mm arasındadır.
- Gövde Yapısı ve Renk: Bu tür, Ozyptila cinsinin tipik özelliği olan yassı ve tüylü/kıllı bir vücut yapısına sahiptir. Bu yassılık, ağaç kabukları, taşlar veya zemin üzerindeki döküntülerin arasında kamufle olmalarına yardımcı olur.
- Genel Görünüm: Ana rengi genellikle açık kahverengiden koyu kahverengiye kadar değişir. Vücut üzerinde benekli veya lekeli desenler bulunabilir, bu da bulunduğu ortamla mükemmel bir uyum sağlar.
- Karapaks (Prosoma / Baş-Göğüs Kısmı): Genellikle vücut rengiyle uyumlu, belirgin tüylere sahiptir. Gözleri öne doğru hafifçe çıkıntılı olabilir.
- Bacaklar: Vücutla aynı renk tonlarında ve yoğun kıllıdır. Ön iki çift bacak, tipik yengeç örümceklerinde olduğu gibi avı yakalamak için daha güçlü ve yana doğru açılmış bir duruşa sahiptir. Bacaklarda koyu halkalar veya lekeler olabilir.
- Karın (Opisthosoma): Genellikle oval ve yassılaşmış bir şekle sahip olup, karapaks ile benzer renkte ve yoğun tüylerle kaplıdır. Karın üzerinde belirsiz koyu lekeler veya bir desen bulunabilir.
- Ayırt Edici Özellikler: Diğer Ozyptila türleri gibi, O. simplex'in en belirgin özelliği yassı vücut yapısı ve zemin veya kabuk üzerinde kamufle olma yeteneğidir. Türün kesin teşhisi, özellikle erkek palpal organlarının ve dişi epigyne yapısının detaylı mikroskopik incelenmesiyle belirlenir. Bu morfolojik detaylar, yakın akraba türlerden ayrımında kritik öneme sahiptir.
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Ozyptila simplex, adından da anlaşılacağı gibi, morfolojik olarak daha sade ama ekolojik olarak önemli bir yengeç örümceği türüdür. Yassı vücut yapısı ve kahverengi tonlarıyla yaprak döküntüleri ve orman zemininde mükemmel bir kamuflaj sağlar. Türkiye'de de yaygın olarak bulunan bu örümcekler, böcek popülasyonlarının doğal dengesinde önemli rol oynarlar. Zehirleri insanlar için tehlikeli değildir; bu tür, doğanın karmaşık ekosistemlerinin sessiz ve etkili bir avcısıdır."
Yaşam Biçimi ve Habitat
- Yaşam Tarzı: Ozyptila simplex, diğer yengeç örümcekleri gibi aktif avcılar değildir, pusu avcılarıdır. Ağ örmezler. Bunun yerine, avlarını beklemek için yerdeki döküntülerin, yaprak çöpünün, çayır ve fundalıkların tabanında veya ağaç kabuklarının altında gizlenerek kamufle olurlar. Yassı vücutları sayesinde dar aralıklara kolayca girebilirler.
- Avlanma Davranışı: Yerde veya bitki örtüsü üzerinde hareket eden küçük böcekleri (karıncalar, böcek larvaları, küçük sinekler vb.) ani bir hareketle güçlü ön bacaklarıyla yakalarlar.
- Habitat Tercihi: Genellikle ormanlık alanların tabanı, yaprak döküntüsünün yoğun olduğu yerler, nemli çayırlar ve fundalıklar gibi habitatlarda bulunurlar. Toprak yüzeyine yakın yerlerde ve döküntülerin arasında saklanmayı tercih ederler.
- Üreme ve Yaşam Döngüsü: Yetişkin bireyler genellikle ilkbahardan yaza kadar (Nisan'dan Temmuz'a kadar) gözlemlenir. Dişiler yumurta keselerini genellikle korunaklı bir yere bırakır ve yavrular çıkana kadar onları koruyabilirler.
Zehir ve Tıbbi Önem
- Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Ozyptila simplex de zehirlidir. Zehirleri, avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanılır.
- İnsanlar İçin Tehlikesi: Thomisidae familyasının zehirleri insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmaz. Ozyptila simplex da dahil olmak üzere bu örümcekler genellikle küçük boyutludur ve zehirleri, avladıkları böcekler üzerinde etkili olacak şekilde evrimleşmiştir. İnsanlar tarafından ısırılma olasılığı oldukça düşüktür; çünkü genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedirler ve ancak sıkıştırıldıklarında veya kendilerini tehdit altında hissettiklerinde ısırırlar. Isırsalar bile, insan üzerinde hafif kaşıntı, kızarıklık, lokal ağrı veya şişlik dışında herhangi bir toksik ya da alerjik etki yarattığı belgelenmemiştir. Zehirleri, bal arısı sokması veya sivrisinek ısırığı gibi çok hafif lokal reaksiyonlara neden olabilir.
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Yengeç örümcekleri, ekosistemdeki böcek popülasyonlarının doğal kontrolünde önemli bir rol oynayan faydalı canlılardır. Ozyptila simplex gibi türlerin zehirleri insanlar için zararsızdır. Onlar doğanın dengesinin bir parçasıdır ve rahatsız edilmedikçe insanlara zarar vermezler."
- Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Çok nadir bir ısırık durumunda, arı sokmasına benzer, geçici bir kaşıntı, kızarıklık ve lokal ağrı görülebilir. Belirtiler genellikle birkaç saat içinde kendiliğinden iyileşir.
- Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir tedavi gerektirmez. Isırık bölgesi sabunlu suyla temizlenerek soğuk kompres uygulanabilir. Gerekirse ağrı kesici alınabilir. Belirtiler 24 saatten fazla sürer veya kötüleşirse bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.
Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Kaynaklar
- World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, familya, cins ve tür bilgileri, dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
- Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
- araneae - Ozyptila simplex - Spiders of Europe: Türün morfolojik detayları, dağılımı, habitatı ve fenolojisi hakkında bilgi.
- Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/data/239/Ozyptila_simplex (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
- GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
- Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2165255 (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
- Türkiye Örümcekleri Kontrol Listesi (spidersofturkey.info): Türkiye'deki örümcek faunası için güncel bir kaynak.
- Kaynağa Erişim: http://www.spidersofturkey.info
- https://nabu-naturgucker-beobachtungen.de/natur.dll/3~2OrHXoV0eZ1dnkV6QwL1BR5mS/






