Nigma puella

Harika bir örümcek türü daha! Nigma puella, Dictynidae familyasına ("Ağ Örücü Örümcekler" veya "Örgülü Ağ Örümcekleri" olarak bilinirler) ait, Palearktik bölgede (Avrupa, Azorlar, Madeira, Kanarya Adaları ve Kuzey Afrika dahil) geniş bir yayılışa sahip küçük bir örümcek türüdür. Bu familya, yapışkan ipliklerden oluşan, karışık, düzensiz ağ yapılarıyla bilinir.

Nigma puella: Detaylı Bilgiler

Türkçe Adlandırma: Nigma puella için yaygın olarak kabul görmüş spesifik bir Türkçe isim bulunmamaktadır. İngilizcede "Bleeding Heart Spider" (Kanayan Kalp Örümceği) veya "Leaf Mesh-weaver" gibi adlarla anılabilir. Bilimsel adıyla anılması daha yaygındır. "Nigma" cinsi, Jean-Jacques Kiefer tarafından 1937'de tanımlanmıştır. "Puella" epiteti ise Latince'de "genç kız" veya "bakire" anlamına gelir.

Nigma puella, Dictynidae familyasına ait küçük boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. İlk kez 1870 yılında Eugène Simon tarafından tanımlanmıştır.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Nigma puella'nın bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Infra Takım (Infraorder): Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
• Familya (Family): Dictynidae O. Pickard-Cambridge, 1871 (Ağ Örücü Örümcekler / Örgülü Ağ Örümcekleri)
• Cins (Genus): Nigma Lehtinen, 1967
• Tür (Species): Nigma puella (Simon, 1870)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Nigma puella, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Avrupa, Azorlar, Madeira, Kanarya Adaları ve Kuzey Afrika'da yayılış göstermektedir. Avrupa'da geniş çapta dağılmıştır.

Türkiye'de bu türün varlığına dair güncel ve doğrudan bilimsel kayıtlar sınırlıdır. Genel olarak Palearktik bölge dağılımında yer alsa da, Türkiye örümcek faunası listelerinde Nigma puella özel olarak belirtilmemiştir veya nadir olarak kaydedilmiştir. Ancak, Türkiye'nin coğrafi konumu ve zengin biyoçeşitliliği göz önüne alındığında, uygun habitatlarda bulunması mümkündür. Şu anda bulunduğunuz İstanbul gibi şehirlerde de parklarda, bahçelerde, ormanlık alanlarda ve çalılık alanlarda dikkatli bir gözlemle karşılaşılması olasıdır, zira benzer habitatlarda yaşayan diğer Nigma türleri Türkiye'de mevcuttur.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Küçük örümceklerdir. Vücut uzunlukları genellikle 2.0 ila 3.4 mm arasında değişir; dişiler erkeklerden biraz daha büyük olabilir.
• Renk: Özellikle dişileri çarpıcı renklere sahiptir.
• Dişiler: Açık yeşil bir karın (opisthosoma) üzerinde belirgin koyu bordo bir leke (bu yüzden "Kanayan Kalp Örümceği" adı verilmiştir) ve aynı renkte değişken miktarda enine çizgiler veya lekeler bulunur. Karapaks (ön gövde) da genellikle yeşildir.
• Erkekler: Genellikle kırmızımsı kahverengidir ve dişilere göre daha az renkli bir görünüme sahiptir.
• Bacaklar: Genellikle vücut rengiyle uyumlu, sarımsı yeşil veya kahverengimsi olabilir.
• Ayırt Edici Özellikler:Kribellum ve Kalkistrum: Dictynidae familyasının belirgin özelliklerinden biri, kribellum adı verilen özel bir iplik organına sahip olmalarıdır. Bu organ, tarak benzeri kalkistrum adı verilen yapıyla birlikte, çok ince ve yapışkan, taranmış (cribellate) iplikler üretmelerini sağlar. Bu iplikler avları etkili bir şekilde yakalamalarına yardımcı olur.
• Ağ Yapısı: Tipik olarak "düzensiz ağlar" veya "ağ dokuma ağları" (mesh webs) örerler. Bu tür, genellikle yaprakların üst yüzeyine yatay bir ağ kurar. Ağ, oldukça yoğun ve düzgün olabilir, hatta bazı durumlarda su damlacıklarını minyatür bir kase gibi tutabilir. Örümcek genellikle bu ağın ortasındaki bir sığınakta bekler.
• Habitat Tercihi: Çeşitli habitatlarda bulunabilirler: bahçeler, çim alanlar, ormanlık alanların alt katmanları, yaprak döken ormanlar (özellikle meşe yaprakları üzerinde), çam ormanları, bozkırlar, çalılıklar, bağlar ve gölet veya nehir kenarları. Özellikle düşük bitki örtüsündeki yapraklarda ve çalılıklarda bulunurlar.
• Genital Morfoloji: Tür teşhisi için, özellikle erkek palpleri ve dişi epigyn (üreme organları) gibi kopulasyon organlarının morfolojisinin detaylı incelenmesi esastır.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Nigma puella, özellikle dişi bireylerinin karınlarındaki koyu bordo leke nedeniyle "Kanayan Kalp Örümceği" olarak bilinen, Dictynidae familyasının estetik açıdan ilgi çekici bir üyesidir. Bu örümcekler, kribellumları sayesinde ürettikleri yapışkan ağları bitki yapraklarının üzerinde yatay olarak kurarak küçük böcekleri avlarlar. Genellikle yeşil ve kahverengi tonlarda olup, habitatlarında mükemmel bir kamuflaj sağlarlar. Ekosistemdeki küçük böcek popülasyonlarının dengelenmesinde önemli bir rol oynarlar. İnsanlar için tamamen zararsızdırlar; küçük boyutları ve çekingen doğaları gereği insanlarla etkileşimleri çok nadirdir ve zehirleri klinik olarak önemsizdir."

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yuva Yapısı: Nigma puella, genellikle ağaçların veya çalılıkların yapraklarının üst yüzeyinde düz, yatay ve yapışkan ağlar inşa ederler. Bu ağlar, örümceğin avını beklemesini sağlayan küçük, ipek astarlı bir sığınağı da içerebilir.
• Habitat Tercihi: Ağaç ve çalı yaprakları, orman kenarları, su kenarları, parklar ve bahçeler ana yaşam alanlarıdır.
• Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan küçük böcekleri (örneğin sinekler) avlayarak beslenirler. Yetişkin erkekler genellikle Nisan'dan Ağustos'a, dişiler ise Nisan'dan Eylül'e kadar bulunabilir.

Beslenme ve Üreme

• Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca avları, ağlarına takılan küçük böcekler ve diğer küçük eklembacaklılardır.
• Üreme: Dişiler yumurta kesesi (kokon) üretirler ve genellikle bunu ağlarının içine veya yaprağın altına gizlerler.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Nigma puella da zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Nigma puella'nın insanlar için tehlikesi düşüktür ve genellikle tıbbi açıdan önemsiz kabul edilir. Çok küçük boyutları ve çekingen doğaları nedeniyle insan derisini ısırmaları olası değildir veya çok nadirdir. Bir ısırık durumunda dahi, ciddi bir etki beklenmez.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Nigma puella'nın zehri, insanlar için herhangi bir klinik önem taşımaz. Boyutları o kadar küçüktür ki, bir insanı ısırmaları pratik olarak imkansızdır ve ekosistemdeki faydalı canlılardır. Onlarla karşılaştığınızda herhangi bir endişe duymanıza gerek yoktur."
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda dahi (ki bu çok nadirdir), semptomlar önemsiz düzeyde olacaktır:
• Isırık bölgesinde hafif bir batma hissi veya kaşıntı.
• Görsel bir belirti olmayabilir veya çok hafif bir kızarıklık görülebilir.
• Bu semptomlar genellikle kısa sürede kendiliğinden geçer ve tıbbi müdahale gerektirmez.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

1. Sakin Kalın: Panik yapmaktan kaçının.
2. Isırık Bölgesini Temizleyin: Sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
3. Soğuk Uygulayın: Rahatsızlığı azaltmak için buz paketi veya soğuk kompres uygulanabilir.
4. Tıbbi Yardım: Semptomlar beklenenden farklı veya şiddetli olursa (ki bu bu tür için imkansız denecek kadar nadirdir) bir sağlık profesyoneline başvurulabilir.

Türkiye'deki Nigma puella Kayıtları

Nigma puella'nın Türkiye'deki doğrudan kayıtları, diğer bazı Nigma türleri kadar yaygın olmasa da, Avrupa'daki geniş dağılımı göz önüne alındığında varlığı beklenmektedir. Türkiye örümcek faunası üzerine yapılan bazı çalışmalarda adı geçmese de, bu durum var olmadığı anlamına gelmez, sadece henüz yeterince belgelenmemiş olabilir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, familya, cins ve tür bilgileri, dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
3. araneae - Nigma puella - Spiders of Europe: Türün morfolojik detayları ve Avrupa'daki dağılım bilgileri.
4. Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/data/485/Nigma_puella (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
5. Global Biodiversity Information Facility (GBIF): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
6. Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2144999 (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
7. Wikipedia - Nigma puella: Tür hakkında genel bilgiler.
8. Kaynağa Erişim: https://en.wikipedia.org/wiki/Nigma_puella (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
9. ResearchGate - First record of Nigma puella (Simon, 1870) in Belgium: Türün habitatı ve morfolojisi hakkında detaylı bilgiler içeren bilimsel makale.
10. Kaynağa Erişim: https://www.researchgate.net/publication/388485326_First_record_of_Nigma_puella_Simon_1870_in_Belgium_validated_by_genetic_identification_Araneae_Dictynidae (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
11. Animalia.bio - Nigma puella: Türün yaşam tarzı ve özellikleri hakkında özet bilgiler.
12. Kaynağa Erişim: https://animalia.bio/nigma-puella (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
13. Fotoğraf:Bernard DUPONT FRANSA