Heniochus intermedius
Heniochus intermedius, yaygın olarak Kızıldeniz Bayrak Balığı (Red Sea Bannerfish) olarak bilinen, Kelebek Balıkları ailesine ait, zarif görünümlü bir deniz balığı türüdür. Doğal olarak Hint Okyanusu'nun batısında yaşar, ancak bir Lessepsiyen göçmen olarak Akdeniz'e ulaşmıştır.
Taksonomik Sınıflandırma ve İsim Geçmişi
SeviyeSınıflandırma AdıAçıklamaTürkçe AdıKızıldeniz Bayrak Balığı, Süslü Kelebek BalığıSırt yüzgecindeki uzun, bayrak benzeri uzantıya atıfta bulunur.Güncel Bilimsel AdıHeniochus intermedius (Steindachner, 1893)Türün şu an kabul edilen geçerli adıdır.Eski Bilimsel AdıBu türün yaygın olarak kullanılan bir sinonimi veya eski bir adı bulunmamaktadır.Taksonomik olarak ilk tanımlandığı tarihten itibaren genellikle bu adla anılmıştır.Latince AnlamıHeniochus: Eski Yunanca'da enios ("bazen, bazı") ve oche ("yiyecek") kelimelerinden türemiştir, ancak tür adı anlamı daha önemlidir. Intermedius: Latince'de "orta dereceli" veya "ortada olan" anlamına gelir. Bu isim, muhtemelen Heniochus cinsindeki diğer türler (H. acuminatus ve H. diphreutes) arasında ara özelliklere sahip olmasına atıfta bulunur.Âlem (Kingdom)Animalia (Hayvanlar)Şube (Phylum)Chordata (Kordalılar)Aile (Family)Chaetodontidae (Kelebek Balıkları)Cins (Genus)Heniochus (Bayrak Balıkları)
Genel Özellikler ve Ekoloji
Fiziksel Özellikler:
- Boyut: Maksimum toplam uzunluğu 18 cm'ye ulaşır.
- Görünüm: Vücudu yandan derinlemesine basıktır. Baş tarafına doğru soluk sarıdan beyaza dönen bir renge sahiptir.
- Ayırt Edici Özellikler:
- İki Geniş Siyah Bant: Vücudunda, ventralde (altta) daha koyu olan ve sırta doğru yayılan açılı, eğimli iki geniş siyahımsı dikey bant bulunur. İlk bant gözü de kapsar ve karın yüzgecine kadar uzanır. İkinci bant ise sırt yüzgecinin dikenli kısmından anal yüzgecin arka kısmına kadar iner.
- Bayrak Benzeri Uzantı: Sırt yüzgecinin ön kısmından uzayan, yüzdükçe rüzgarda esen bir bayrağı andıran çok uzun, beyaz bir filament (uzantı) bulunur.
- Yüzgeç Renkleri: Göğüs, sırt yüzgecinin yumuşak kısmı, anal ve kuyruk yüzgeçleri sarı iken, karın yüzgeçleri siyahtır.
Habitat ve Dağılım:
- Doğal Dağılım: Batı Hint Okyanusu'na, özellikle Kızıldeniz ve Aden Körfezi'ne endemiktir.
- Akdeniz'deki Durumu: Bir Lessepsiyen göçmen türü olarak (Süveyş Kanalı yoluyla Kızıldeniz'den Akdeniz'e geçen tür) Türkiye'nin Akdeniz kıyılarında (özellikle Antalya Körfezi) ve Doğu Akdeniz'in diğer bölgelerinde nadiren kaydedilmiştir.
- Yaşam Alanı: Mercan resifleri ile ilişkilidir. Genellikle 3 ila 50 metre derinlikte bulunur.
Davranış ve Beslenme:
- Sosyal Yapı: Yetişkinler genellikle yalnız veya çiftler halinde görülür, ancak büyük sürüler de kaydedilmiştir. Yavrular, özellikle mercan yoğunluğunun düşük olduğu derin resif alanlarında büyük sürüler oluşturur.
- Diyet: Hem zooplankton hem de bentik omurgasızlarla (örneğin halkalı solucanlar) beslenen hepçil (omnivor) bir türdür. Canlı mercan tüketme eğilimi tam olarak belirlenmemiştir.
- Üreme: Yumurtlayıcıdır (ovipar) ve üreme sırasında monogam çiftler oluşturur.
Zehirlilik ve Korunma Durumu
- Zehirlilik: Heniochus intermedius zehirli değildir ve insanlar için herhangi bir tehdit oluşturmaz.
- Korunma Durumu (IUCN): Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi'nde Asgari Endişe (Least Concern - LC) kategorisinde listelenmiştir (2009 değerlendirmesi). Nüfusu stabil kabul edilmektedir.
- Kullanım: Sınırlı ölçekte akvaryum ticareti için toplanmaktadır.
Araştırma ve Kaynaklar: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
(Bilgiler, Ichthyoloji, FishBase, IUCN Red List ve Lessepsiyen göçmen türler literatüründen derlenmiştir.)
