Coriarachne depressa

Coriarachne depressa, halk arasında "Yengeç Örümcekleri" olarak bilinen Thomisidae familyasına ait küçük ila orta büyüklükte bir örümcek türüdür. Bu familya üyeleri, ağ örmek yerine avlarını pusu kurarak yakalamalarıyla tanınır. Coriarachne cinsi, özellikle ağaç kabukları altında veya çatlaklarda yaşamaya adapte olmuş yassı vücutlu türleri içerir.

Coriarachne depressa, Thomisidae familyasına ait zehirli bir örümcek türüdür. İlk olarak 1837 yılında C. L. Koch tarafından tanımlanmıştır. "Depressa" tür adı Latince "yassı" veya "basık" anlamına gelir ve örümceğin ağaç kabukları veya diğer dar alanlara kolayca sığmasını sağlayan belirgin derecede yassılaşmış vücut yapısına atıfta bulunur.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Coriarachne depressa'nın bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
Familya (Family): Thomisidae Sundevall, 1833 (Yengeç Örümcekleri)
Cins (Genus): Coriarachne Thorell, 1870
Tür (Species): Coriarachne depressa (C. L. Koch, 1837)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Coriarachne depressa, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Palearktik biyocoğrafik bölgesinde geniş bir dağılıma sahiptir. Bu dağılım Avrupa, Türkiye, Kafkasya, Rusya (Avrupa'dan Uzak Doğu'ya kadar) ve Orta Asya'yı kapsamaktadır.

Türkiye'de bu türün varlığı bilimsel olarak kayıt altına alınmıştır. Özellikle Hatay gibi bölgelerden kayıtları mevcuttur. Türkiye'nin farklı coğrafyalarında, uygun habitatlarda bulunma potansiyeli vardır. İstanbul'da da karşılaşılması mümkündür, ancak yassı yapısı ve kamufle edici yaşam tarzı nedeniyle gözlemlenmesi zor olabilir.

Fiziksel Özellikler

Boyut: Coriarachne depressa genellikle küçük ila orta büyüklükte bir örümcektir. Vücut uzunluğu genellikle 4 ila 7 mm arasında değişir. Dişiler erkeklerden biraz daha büyük olabilir.
Gövde Yapısı ve Renk: Bu türün en belirgin özelliği, adından da anlaşılacağı gibi belirgin derecede yassılaşmış (basık) vücut yapısıdır. Bu özellik, onun ağaç kabukları altındaki dar boşluklara veya kayaların arasına kolayca gizlenmesini sağlar.
Genel Görünüm: Vücut rengi genellikle mat kahverengi, gri veya siyaha yakın tonlarda olup, ağaç kabuklarına mükemmel uyum sağlayacak şekilde benekli veya desenlidir. Bu kamuflaj, onu hem avcılarından gizler hem de avlanırken fark edilmemesini sağlar.
Karapaks (Prosoma / Baş-Göğüs Kısmı): Geniş ve yassıdır, rengi genellikle kahverengi tonlarındadır ve hafif tüylerle kaplı olabilir.
Bacaklar: Genellikle ön iki çift bacak daha güçlü ve daha kalındır, ancak diğer yengeç örümceklerine göre vücuda daha yakın ve yassı bir duruşa sahiptirler. Bu bacaklar, avını yakalamak için ani bir hareketle öne veya yana uzanabilir.
Karın (Opisthosoma): Karapaks gibi yassılaşmış olup, genellikle desensiz veya hafif desenlidir.
Ayırt Edici Özellikler: Diğer Thomisidae üyeleri gibi, kesin teşhis genellikle erkek palpal organlarının ve dişi epigyne yapısının detaylı mikroskopik incelenmesiyle belirlenir. Yassı vücut yapısı ve habitat tercihi, bu türün genel olarak tanınmasına yardımcı olur.
Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Coriarachne depressa, yassı vücudu ve mükemmel kamuflajıyla ağaç kabukları altında yaşamaya adapte olmuş eşsiz bir yer örümceği türüdür. Türkiye'de de yaygın olarak bulunur. Gündüzleri genellikle gizlenir ve gece aktif olarak avlanır. Zehirleri insanlar için tehlikeli değildir; doğadaki rolü ekosistem için faydalıdır."

Yaşam Biçimi ve Habitat

Yaşam Tarzı: Coriarachne depressa, diğer yengeç örümcekleri gibi aktif avcılar değildir, pusu avcılarıdır. Ağ örmezler. Bunun yerine, yassı vücut yapıları sayesinde ağaç kabuklarının altında, kayaların arasında veya dar çatlaklarda gizlenerek avlarını beklerler. Bu, onları hem avcılarından korur hem de böceklerin veya diğer küçük omurgasızların geçiş yollarına pusu kurmalarını sağlar.
Avlanma Davranışı: Üzerlerine veya yakınlarına gelen küçük böcekleri (karıncalar, böcek larvaları vb.) ani bir hareketle yakalarlar.
Habitat Tercihi: Genellikle ormanlık alanlarda, özellikle çam ve ladin gibi ağaçların kabukları altında bulunurlar. Ayrıca, düşen odunların altında, kayalık alanlardaki çatlaklarda veya bahçelerdeki ölü ağaç kütüklerinde de yaşayabilirler. Kamuflajları sayesinde, bulundukları yüzeye mükemmel şekilde uyum sağlarlar.
Üreme: Dişiler, yumurta keselerini genellikle bir ipek tabakasıyla sararak ağaç kabuklarının altına veya diğer gizli yerlere yerleştirir ve bir süre koruma eğiliminde olabilirler.

Zehir ve Tıbbi Önem

Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Coriarachne depressa da zehirlidir. Zehirleri, avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanılır.
İnsanlar İçin Tehlikesi: Thomisidae familyasının zehirleri insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmaz. Coriarachne depressa da dahil olmak üzere bu örümcekler genellikle küçük boyutludur ve zehirleri, avladıkları böcekler üzerinde etkili olacak şekilde evrimleşmiştir. İnsanlar tarafından ısırılma olasılığı oldukça düşüktür; çünkü genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedirler ve ancak sıkıştırıldıklarında veya kendilerini tehdit altında hissettiklerinde ısırırlar. Isırsalar bile, insan üzerinde hafif kaşıntı, kızarıklık, lokal ağrı veya şişlik dışında herhangi bir toksik ya da alerjik etki yarattığı belgelenmemiştir. Zehirleri, bal arısı sokması veya sivrisinek ısırığı gibi çok hafif lokal reaksiyonlara neden olabilir.
Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Coriarachne depressa, ekosistemde önemli bir rol oynayan faydalı avcılardır, özellikle ağaçların sağlığı için önemli olan böcek popülasyonlarını kontrol etmeye yardımcı olurlar. Zehirleri insanlar için tehlikeli değildir ve doğada karşılaşıldığında gereksiz yere rahatsız edilmemeleri en doğrusudur. Onlar, biyoçeşitliliğin değerli bir parçasıdır."
Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Çok nadir bir ısırık durumunda, arı sokmasına benzer, geçici bir kaşıntı, kızarıklık ve lokal ağrı görülebilir. Belirtiler genellikle birkaç saat içinde kendiliğinden iyileşir.
Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir tedavi gerektirmez. Isırık bölgesi sabunlu suyla temizlenerek soğuk kompres uygulanabilir. Gerekirse ağrı kesici alınabilir. Belirtiler 24 saatten fazla sürer veya kötüleşirse bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, familya, cins ve tür bilgileri, dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
araneae - Coriarachne depressa - Spiders of Europe: Türün morfolojik detayları, dağılımı, habitatı ve fenolojisi hakkında bilgi.
Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/data/204/Coriarachne_depressa (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2166838 (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
Türkiye Örümcekleri Kontrol Listesi (spidersofturkey.info): Türkiye'deki örümcek faunası için güncel bir kaynak.
https://www.inaturalist.org/photos/463168733