Chelidonichthys gurnardus

Genel Özellikler

Chelidonichthys gurnardus, halk arasında “mavi gurnad” veya “blue gurnard” olarak bilinen, Triglidae familyasına ait bir balık türüdür. Doğu Atlantik kıyıları ve Kuzey Denizi’nden Akdeniz’e kadar yayılış gösterir. Gövdesi yanlardan basık, baş kısmı geniş ve kemikli plakalarla korunmuştur. Ortalama boy 30–50 cm arasında olup, nadiren 60 cm’ye kadar büyüyebilir. Renkleri kırmızımsı-kahverengi tonlarında olup, yüzgeçlerinde mavi ve turuncu lekeler bulunur. Etçil bir türdür; bentik ortamda yaşayan kabuklular, küçük balıklar ve yumuşakçalar ile beslenir. Ticari olarak dip balıkçılığında hedeflenir.

Taksonomi

Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Actinopterygii
Takım: Scorpaeniformes
Familya: Triglidae
Cins: Chelidonichthys
Tür: Chelidonichthys gurnardus

Eski ve Yeni Adları

Geçerli Adı: Chelidonichthys gurnardus
Eski Adı / Sinonim: Trigla gurnardus

Dağılım ve Habitat

Tür, 20–200 metre derinlikler arasında kumlu ve çamurlu diplerde yaşar. Genellikle yalnız veya küçük gruplar halinde bulunur. Dipte besin arayarak bentik organizmaları avlar. Türkiye kıyılarında özellikle kuzeydoğu Akdeniz’de gözlemlenir.

Mitolojik ve Kültürel Bilgiler

Renkli ve dikkat çekici yapısı nedeniyle yerel balıkçılar arasında “dip avcısı” olarak bilinir. Kültürel veya mitolojik bağlantısı sınırlıdır.

Ekoloji ve Davranış

Dipte yaşayan bir bentik avcıdır. Kum ve çamur tabanında kabukluları ve küçük balıkları avlar. Genellikle yalnız yaşar ve ekosistemde küçük avcı rolü oynar.

Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler

Doğru: Dipte yaşayan bentik bir türdür ve kabuklularla beslenir.
Yanlış: Halk arasında tüm gurnad türleri aynı sanılır; Chelidonichthys gurnardus, morfolojik ve renk özellikleriyle ayrılır.

Zehir Durumu

ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi için toksik etkisi yoktur.

Araştırma ve Kaynak

Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Heemstra, P. C., & Randall, J. E. (1993). FAO Species Catalogue. Vol. 18. Scorpaeniform fishes. FAO Fisheries Synopsis.
Froese, R., & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase. World Wide Web electronic publication.