Chelidonichthys cuculus

Genel Özellikler

Chelidonichthys cuculus, halk arasında “cuckoo gurnard” veya “gak gurnad” olarak bilinen, Triglidae familyasına ait bir balık türüdür. Doğu Atlantik kıyıları ve Akdeniz’de yayılış gösterir, özellikle Türkiye kıyılarında Ege ve Akdeniz bölgelerinde bulunur. Gövdesi yanlardan basık ve baş kısmı geniştir, kemikli plakalarla korunmuştur. Ortalama boy 20–35 cm arasında olup, nadiren 40 cm’ye kadar büyüyebilir. Renkleri kırmızımsı-kahverengi tonlarda olup, yüzgeçlerinde parlak turuncu ve mavi lekeler bulunur. Etçil bir türdür; bentik ortamda yaşayan kabuklular, küçük balıklar ve yumuşakçalar ile beslenir. Ticari olarak sınırlı avlanır ve dip balıkçılığında elde edilir.

Taksonomi

Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Actinopterygii
Takım: Scorpaeniformes
Familya: Triglidae
Cins: Chelidonichthys
Tür: Chelidonichthys cuculus

Eski ve Yeni Adları

Geçerli Adı: Chelidonichthys cuculus
Eski Adı / Sinonim: Trigla cuculus

Dağılım ve Habitat

Tür, 20–300 metre derinlikler arasında kumlu ve çamurlu diplerde yaşar. Genellikle yalnız veya küçük gruplar halinde bulunur. Dipte besin arayarak bentik organizmaları avlar. Türkiye kıyılarında Ege ve Akdeniz boyunca yaygındır.

Mitolojik ve Kültürel Bilgiler

Renkli ve dikkat çekici yapısı nedeniyle yerel balıkçılar arasında “dip avcısı” olarak bilinir. Kültürel veya mitolojik bağlantısı sınırlıdır.

Ekoloji ve Davranış

Dipte yaşayan bir bentik avcıdır. Kum ve çamur tabanında kabuklular ve küçük balıkları avlar. Genellikle yalnız yaşar ve ekosistemde küçük avcı rolü oynar.

Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler

Doğru: Dipte yaşayan bentik bir türdür ve kabuklularla beslenir.
Yanlış: Halk arasında tüm gurnad türleri aynı sanılır; Chelidonichthys cuculus, morfolojik ve renk özellikleriyle ayrılır.

Zehir Durumu

ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi için toksik etkisi yoktur.

Araştırma ve Kaynak

Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Heemstra, P. C., & Randall, J. E. (1993). FAO Species Catalogue. Vol. 18. Scorpaeniform fishes. FAO Fisheries Synopsis.
Froese, R., & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase. World Wide Web electronic publication.

Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/1037552

bazı hakları saklıdır