Anthracobia melaloma

Anthracobia melaloma, halk arasında Siyah Kenarlı Kül Mantarı veya Ateş Süngeri olarak da bilinen, Ascomycota (Keseli Mantarlar) şubesinin Pyronemataceae familyasına ait küçük bir kadeh mantarı türüdür. Bu mantar, yaşam alanı tercihi nedeniyle ekosistemdeki özel rolüyle tanınır.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Anthracobia melaloma türü, piyrofil (ateş seven) veya karbonikol (odun kömürü üzerinde yaşayan) mantarlar grubunun en iyi bilinen temsilcilerinden biridir. Genellikle orman yangınlarından sonra, yanan alanların zemininde hızla ortaya çıkar ve kül ile zenginleşmiş topraklarda kolonileşir.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Fungi (Mantarlar)
Şube (Phylum): Ascomycota (Keseli Mantarlar)
Sınıf (Class): Pezizomycetes
Takım (Order):: Pezizales
Aile (Family):: Pyronemataceae
Cins (Genus):: Anthracobia
Tür (Species):: Anthracobia melaloma (Alb. & Schwein.) Boud.

Coğrafi Dağılım ve Habitat

Dağılım Alanı: Dünya çapında, Kuzey Yarımküre'nin ılıman ve boreal ormanlarında yaygındır.
Habitat Tercihi: Kesinlikle yanmış zeminler, odun kömürü veya mangal külü kalıntıları gibi yüksek pH'lı ve mineralce zenginleşmiş alanları tercih eder. Nadiren doğrudan yanmamış topraklarda görülür.

2. Fiziksel Özellikler ve Morfoloji

Meyve Gövdesi (Apothecia): Mantarın meyve gövdesi, tipik bir kadeh (cup) şeklindedir ve oldukça küçüktür (genellikle 0,5 ila 2 cm çapında).
Renk: İç yüzeyi (Himenyum), canlı bir kırmızı-turuncu veya sarı-turuncu renkte olabilir. Dış yüzeyi ise daha soluk ve mat renklidir.
Ayırt Edici Özellik: Türün adını (melaloma = siyah kenarlı) aldığı en belirgin morfolojik özelliği, kadehin kenarında ve dış yüzeyinde bulunan koyu kahverengi veya siyahımsı, küçük, kıllı tüylerin/saçların oluşturduğu belirgin bir siyah kenar veya halenin bulunmasıdır.

3. Biyolojik Önemi ve Yenilebilirlik Durumu

Ekolojik Rolü: Anthracobia melaloma, bir orman yangınından sonra ortaya çıkan ilk canlı organizmalardan biri olduğu için öncü tür olarak kabul edilir. Kül ve yanmış maddelerin organik bileşenlerini ayrıştırarak topraktaki besin maddelerinin (özellikle mineral tuzlarının) döngüsüne ve serbest kalmasına yardımcı olur.
Yenilebilirlik Durumu: Anthracobia melaloma, zehirli olarak bilinmemesine rağmen, küçük boyutu, ince eti ve sert dokusu nedeniyle yenmez (non-edible) mantar sınıfına girer. Ticari veya mutfak değeri yoktur.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:
Beug, M. W., Bessette, A. E., & Bessette, A. R. (2014). Ascomycete Fungi of North America: A Mushroom Reference Guide. University of Texas Press.
Kuo, M. (2012). Anthracobia. MushroomExpert.Com.
Jordan, M. (2004). The Encyclopedia of Fungi of Britain and Europe. Cassell Illustrated.
Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/110726047