Agaricomycetes

Agaricomycetes, Basidiomycota şubesi içinde yer alan en geniş ve en çeşitli mantar sınıfıdır. Şapkalı mantarların büyük kısmı, poliporlar, ağaç gövdesi çürüten türler, mikorizal türler ve birçok ekolojik yönden kritik mantar bu sınıfın üyesidir. Organik madde döngüsünde, özellikle de odunsu materyalin ayrıştırılmasında temel rol oynarlar. Dünya orman ekosistemlerinin yapıtaşlarından biridir ve hem makroskobik hem mikroskobik çok sayıda tür içerir.

Tam Taksonomi

Aleml: Eukaryota

Üst Âlem: Opisthokonta

Âlem: Fungi

Alt Âlem: Dikarya

Şube: Basidiomycota

Alt Şube: Agaricomycotina

Sınıf: Agaricomycetes

Sınıf altında yer alan temel takımlar:

Agaricales

Boletales

Polyporales

Russulales

Cantharellales

Hymenochaetales

Phallales

Geastrales

Auriculariales

Gomphales

Atheliales

ve daha birçok küçük takım.

Zehir Durumu

Agaricomycetes sınıfı; ölümcül derecede zehirli türleri, tamamen yenilebilir türleri, hafif toksik türleri ve psikoaktif bileşen içeren mantarları aynı çatı altında barındırır. Yani zehirlilik bu sınıfta türden türe büyük değişiklik gösterir. Amanita phalloides gibi ölümcül türler de, Agaricus bisporus gibi güvenli yiyecek mantarları da bu sınıfa dahildir.

Tarihi veya Efsanevi Bilgi

Agaricomycetes’e ait mantarlar tarih boyunca kültürlerin ilgisini çekmiştir. Roma döneminde Amanita caesarea imparator mantarı olarak kabul görmüş, bazı Avrupa mitlerinde şapkalı mantarlar orman ruhlarıyla ilişkilendirilmiş, Sibirya geleneklerinde bazı türler ritüel amaçlı kullanılmıştır. Sınıfa özgü tek bir efsane yoktur; fakat barındırdığı türler tarih boyunca çok sayıda hikâyeye konu olmuştur.

Nesiller / Evrimsel Bilgi

Agaricomycetes’in kökeni yaklaşık 290–300 milyon yıl öncesine dayanır. Genetik veriler, bu grubun kara bitkilerinin yayılımı ile birlikte hızla çeşitlendiğini göstermektedir. Özellikle mikorizal (kök simbiyozu) türlerin, bitkilerin karasal ortamlara uyum sürecini desteklediği düşünülür. Agaricales gibi bazı takımlar, dünya üzerindeki en hızlı radyasyon (hızlı çeşitlenme) göstermiş mantar toplulukları arasındadır.

Türkçe Adı

Agarikomisetler

veya

Agarikomycetes sınıfı

Kaynaklar

Alexopoulos & Mims – Introductory Mycology

Kirk et al. – Dictionary of the Fungi

Hibbett, D.S. – Basidiomycota filogenisi üzerine moleküler çalışmalar