Symphurus nigrescens

Symphurus nigrescens, Yassı Balıklar takımı Pleuronectiformes içinde, Dil Balığıgiller familyası Cynoglossidae'ye ait küçük, yassı bir deniz balığıdır. Halk arasında Benekli Dil Balığı veya genel olarak Dil Balığı olarak bilinir. Vücut yapısı ve yüzgeçlerinin yerleşimi nedeniyle dikkat çekici bir deniz canlısıdır.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Benekli Dil Balığı, Doğu Atlantik Okyanusu'ndan başlayarak tüm Akdeniz'e yayılış gösterir. Türkiye'nin Ege ve Akdeniz kıyılarının kıta sahanlığı sularında yaygın olarak bulunan bentik (dipte yaşayan) bir türdür. Özellikle yumuşak (kumlu ve çamurlu) deniz tabanlarını tercih eder.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

• Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Chordata (Kordalılar)
• Sınıf (Class):: Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)
• Takım (Order):: Pleuronectiformes (Yassı Balıklar)
• Aile (Family):: Cynoglossidae (Dil Balığıgiller)
• Cins (Genus):: Symphurus
• Tür (Species):: Symphurus nigrescens (Rafinesque, 1810)

2. Fiziksel Özellikler ve Morfoloji

• Boyut: Küçük bir türdür; genellikle 10–15 cm uzunluğa ulaşır.
• Vücut (Ayırt Edici Özellik): Vücudu son derece yassı, yaprak benzeri ve tipik olarak asimetriktir. Yassı balıklar grubunun bir üyesi olarak, sağ tarafı kör (alt) ve sol tarafı gözlü (üst) olacak şekilde yan yatmıştır.
• Gözler: Her iki göz de başın sol tarafında yer alır.
• Yüzgeçler: Bu türe özgü olarak pektoral yüzgeçleri (göğüs yüzgeçleri) tamamen yoktur. Sırt ve anal yüzgeçler, kuyruk yüzgeci ile birleşerek vücudun etrafında sürekli bir şerit oluşturur.
• Renk: Üst tarafı (gözlü taraf) genellikle grimsi kahverengi olup, üzerinde bazen belirsiz koyu lekeler veya benekler bulunur (bu nedenle "nigrescens" - siyahımsı). Alt tarafı (kör taraf) beyazdır.

3. Ekolojik ve Biyolojik Davranışlar

• Habitat: Kıyı şeridinden kıta sahanlığı ve üst yamaca kadar, genellikle 20 ila 300 metre arasındaki derinliklerde, çamurlu ve kumlu dipleri mesken tutar.
• Davranış: Kesinlikle bentik (dipte yaşayan) bir türdür. Gündüzleri tehlikeden korunmak için kendini deniz tabanındaki kuma gömer ve yalnızca gözlerini dışarıda bırakır. Geceleri aktif olarak avlanır.
• Diyet: Diyeti, bulunduğu deniz dibi çamurunda ve kumunda yaşayan küçük bentik omurgasızlardan (küçük kabuklular, deniz kurtları vb.) oluşur.

4. Ticari Önemi ve Koruma Durumu

• Ticari Değer: Küçük boyutu nedeniyle doğrudan ticari hedef değildir. Ancak, Akdeniz'deki yoğun dip trol avcılığı faaliyetlerinde sıklıkla yan av (bycatch) olarak yakalanır. Yakalanan miktarı büyük olabilir, ancak ekonomik değeri düşüktür.
• Koruma Durumu: Geniş dağılımı ve görece yüksek popülasyon yoğunluğu nedeniyle küresel olarak IUCN tarafından "Asgari Endişe" (Least Concern - LC) olarak sınıflandırılmıştır. Ancak, yoğun dip trol avcılığı habitatını bozmakta ve yan av olarak popülasyonları etkilemektedir.
• Ekolojik Rolü: Yaşadığı yumuşak zeminli ekosistemlerde bentik besin zincirinin önemli bir halkasını oluşturur ve besin kaynağı olarak görev yapar.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

• Kaynaklar:
• Froese, R. and D. Pauly. Editors. (2024). FishBase. World Wide Web electronic publication.
• Lourie, P. (2006). Guide d'identification des poissons marins: Europe et Méditerranée. Ulmer.
• Munroe, T. A. (2001). Cynoglossidae. In P. J. P. Whitehead et al. (eds.), Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean, Vol. 3. UNESCO.
• Tous, P., Harrison, L. & A. F. G. S. M. Serena. (2015). Symphurus nigrescens. The IUCN Red List of Threatened Species 2015.

Fotoğraf: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Symphurus_nigrescens.jpg