Macroramphosus scolopax
Genel Özellikler
Macroramphosus scolopax, Türkçede “Uzun Burunlu Deniz Horozu” veya halk arasında “Deniz Horozu” olarak bilinir. Centriscidae familyasına ait bu tür, uzun ve ince gövdesi ile dikkat çeker. Ortalama boyu 15–20 cm arasındadır. Vücut yapısı dikey olarak hafif basıktır ve uzun burun kısmı ile ayırt edilir. Renkleri genellikle kahverengi ve bakır tonlarında olup, gövde üzerinde hafif çizgiler bulunur. Küçük kabuklular ve plankton ile beslenir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Syngnathiformes
- Familya: Centriscidae
- Cins: Macroramphosus
- Tür: Macroramphosus scolopax
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Macroramphosus scolopax
- Eski Adları / Sinonimler: Bazı kaynaklarda Centriscus scolopax olarak da geçmiştir.
Dağılım ve Habitat
Macroramphosus scolopax, Kuzeydoğu Atlantik, Akdeniz ve Karadeniz’de yayılış gösterir. Türkiye kıyılarında özellikle Ege ve Akdeniz’de bulunur. Daha çok kayalık diplerde ve deniz çayırları yakınlarında yaşar. 10–200 metre derinlik aralığında bulunabilir ve dipte avlanırken çevresiyle uyum sağlayacak şekilde kamufle olur.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Deniz horozları, halk arasında özel bir mitolojik öneme sahip olmasa da, uzun burunlu yapıları ve dik duruşları nedeniyle gözlemciler tarafından dikkat çekici bulunur.
Ekoloji ve Davranış
Küçük kabuklular, plankton ve bentik organizmalarla beslenir. Gövdelerini dik tutarak yavaş hareket eder ve çevresine uyum sağlar. Sosyal olarak küçük gruplar hâlinde bulunabilir ve bölgesel olarak avlanma davranışı gösterir.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Uzun burun kısmı avlanmada ve beslenmede işlevseldir.
- Yanlış: Halk arasında bu türün agresif veya zehirli olduğu sanılabilir; oysa tamamen zararsızdır.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan sağlığı açısından toksik etkisi yoktur.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.
- Smith, J.L.B. & Heemstra, P.C. (1986). Centriscidae. FAO Species Catalogue.
Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/6251545
© AcquarioVillage
