Fistularia commersonii
Genel Özellikler
Fistularia commersonii, Türkçede “Uzun Burunlu Boru Balığı” veya halk arasında “Fistular Balığı” olarak bilinir. Fistulariidae familyasına ait bu tür, uzun ve silindirik gövdesi ile dikkat çeker. Ortalama boyu 60–100 cm arasındadır, nadiren 1.5 metreye kadar büyüyebilir. Vücut rengi genellikle mavi-yeşil tonlarında olup, yan çizgi boyunca açık renkli bir çizgi bulunur. Burun kısmı uzun ve tüp şeklindedir, küçük balık ve planktonlarla beslenir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Syngnathiformes
- Familya: Fistulariidae
- Cins: Fistularia
- Tür: Fistularia commersonii
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Fistularia commersonii
- Eski Adları / Sinonimler: Eski literatürde Fistularia tabacaria ile karıştırıldığı görülmüştür, ancak morfolojik ve genetik analizler sonucu ayrı bir tür olarak kabul edilmiştir.
Dağılım ve Habitat
Fistularia commersonii, Hint-Pasifik kökenli olup, son yıllarda sıcak deniz akıntıları sayesinde Doğu Akdeniz ve Türkiye kıyılarında gözlemlenmiştir (Lessepsiyen göçmen türler arasında yer alır). Genellikle sığ kıyı bölgelerinde, deniz çayırları ve kayalık diplerde yaşar. 5–50 metre derinlik aralığında bulunur ve çevresine uyum sağlayarak avlanır.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Boru balıkları ve fistular türleri, halk arasında çok nadir görülmeleri nedeniyle kültürel anlam taşımamaktadır. Ancak deniz biyologları ve gözlemciler tarafından ilgi çekici bulunur. Uzun tüp burunları ve ince yapılarıyla diğer balıklardan kolayca ayırt edilir.
Ekoloji ve Davranış
Küçük balıklar, kabuklular ve plankton ile beslenir. Gövdesini sabit tutarak sessiz ve pusu avcılığı yapar. Sosyal olarak genellikle yalnız veya küçük gruplar hâlinde bulunur. Sıcak denizlere adaptasyon yeteneği, popülasyonun yeni alanlara yayılmasını kolaylaştırır.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Uzun tüp burun kısmı avlanmada son derece işlevseldir.
- Yanlış: Halk arasında zehirli olduğu sanılabilir; oysa tür tamamen zararsızdır.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan sağlığı açısından toksik etkisi yoktur.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Golani, D. et al. (2002). Lessepian migration of Fistularia commersonii to the Mediterranean Sea. Marine Biodiversity Records.
- Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.
- Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/248338499
© Luis P. B.
