Apletodon dentatus
Genel Özellikler
Apletodon dentatus, Türkçede “Dişli Yapışkan Balığı” olarak bilinen, Gobiesocidae familyasına ait küçük bir balık türüdür. Gövdesi kısa, yassı ve oval şekildedir; karın kısmında kayalıklara tutunmayı sağlayan yapışma diski bulunur. Ortalama boyu 3–6 cm, nadiren 7 cm’ye ulaşır. Vücudu genellikle kahverengi-yeşilimsi tonlarda olup kayalık ve algli alanlarla uyum sağlayacak desenler taşır. Küçük bentik omurgasızlar ve alglerle beslenir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Gobiesociformes
- Familya: Gobiesocidae
- Cins: Apletodon
- Tür: Apletodon dentatus
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Apletodon dentatus
- Eski Adları / Sinonimler: Literatürde belirgin bir sinonimi bulunmamaktadır.
Dağılım ve Habitat
Apletodon dentatus, Doğu Atlantik ve Akdeniz’de kayalık ve taşlık kıyılarda yayılış gösterir. Türkiye’de özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında gözlemlenmiştir. 0–12 metre derinliklerde, kayalık dipler ve algli alanlarda yaşar; yapışma diski sayesinde akıntılı sularda sabit kalabilir.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Küçük boyu ve saklanma davranışı nedeniyle halk arasında nadiren bilinir. Dalıcılar ve deniz biyologları tarafından gözlemlenmiş, kayalık ekosistemlerin ilgi çekici bir türü olarak kabul edilmiştir.
Ekoloji ve Davranış
Dibine yapışarak veya kayalık yüzeylerde dolaşarak beslenir. Küçük bentik omurgasızları avlar ve predatörler için av konumundadır. Genellikle yalnız veya küçük gruplar hâlinde bulunur.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Apletodon dentatus, kayalık ve algli alanlara uyum sağlamış bentik bir türdür.
- Yanlış: Halk arasında diğer küçük Gobiesocidae türleriyle karıştırılması yaygındır.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi için uygun değildir; ekosistemde diğer deniz canlılarının besin kaynağı olarak görev yapar.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.
- Smith, C.L. (1997). Gobiesocidae of the World: Systematics and Ecology.
- Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/172469828
© Sylvain Le Bris
