Yaprak bitleri nasıl belirlenir
Yaprak bitleri, yumuşak, armut biçimli gövdelere sahip, 4 ila 8 mm uzunluğunda küçük böceklerdir. Renkleri soluk yeşil, siyah, kırmızı veya beyaz arasında değişebilir. Mevsimine göre bu zararlılar kanatlı veya kanatsız olabilir.
Habitat, Diyet ve Yaşam Döngüsü
Yetişme ortamı
Yaprak bitleri Türkiye’nın her yerinde bulunabilir. Pek çok bitki türüne saldırırken, ortak konakçılar arasında Türkiye’de yetişen iğne yapraklı ve yaprak döken ağaçlardan tutun bir çok sebzede bulunur. Yaprak bitleri, yedikleri bitkilerin üzerinde veya yakınında yaşar ve yapraklar altında ve korunaklı alanlarda toplanır.
Diyet
Yaprak bitleri bitki öz suyuyla beslenir. Yaprakları ve gövde yüzeylerini delip, bitkilerden özü (öz suyu) emerler. Bir bitkinin herhangi bir bölümünden besleyebilirler ancak yeni büyüyen bitkileri tercih ederler. Yaprak bitleri beslendikçe, karıncaları ve diğer böcekleri bitkiye çeken tatlı, yapışkan bir madde üretirler. bitki yüzeylerinde bitki için zararlı olan mantar oluşumuna da neden olabilirler. Genellikle büyük gruplar halinde beslendikleri için yaprak biti istilası bahçeleri ve çiçeklik alanları hızla yok edebilir.
Yaşam döngüsü
Yaprak bitlerinin karmaşık bir üreme döngüsü vardır. Yılın ilk yaprak bitleri ilkbaharda yumurtalardan çıkar. Bu dişiler nesli, ev sahibi bitkileri kalabalıklaşana kadar kendi kendine klonlama yoluyla çoğalır. Bir sonraki nesilde kanatları gelişir ve başka bir bitki bulmak için uçar. Yaz sonunda, tüm yaprak bitleri gelecek yıl için yumurta bırakmak üzere orijinal konaklarına geri döner. Sadece bir ila altı hafta yaşarlar.
Bir istilanın belirtileri
Yaprak bitleri genellikle yaprakların lekelenmesine, sararmasına, kıvrılmasına veya solmasına neden olur. Buna bağlı sorunlar ayrıca bitki saplarında ve dallarında da oluşabilir. Yaprak bitlerini bulmak için yaprakların alt taraflarını, dalların uçlarını veya yeni bitki gelişimini kontrol edin. Ayrıca yaprak bitlerinin küçük beyaz pullara benzeyen dökülmüş kabukları için istila edilmiş bitkilerin altındaki toprağa bakabilirler.
Yaprak bitlerinin giderilmesi
Kişniş, fesleğen, yaban nanesi, frenk soğanı ve dereotu gibi zararlıları uzaklaştıran bitkiler eklemek, risk altındaki bahçeleri korumaya yardımcı olmanın başka bir yoludur. Havuç ailesindeki tatlı alyssum, civanperçemi veya şifalı bitkiler, yaprak bitlerini yiyen hanım böcekleri, dantel kanatları ve sinekler gibi yararlı böcekleri de çekebilir. En etkili ve güvenilir çözümler için yerel haşere uzmanlarıyla iletişime geçin.
Bu zararlıları kontrol etmek için uygun şekilde kaydedilmiş ve etiketlenmiş böcek öldürücüler bulunmaktadır. Bir iç mekan yapısını işgal ettilerse, istilayı kontrol etmek için profesyonel, lisanslı bir haşere kontrol sağlayıcısına danışmalısınız. Dış mekan bitki istilası için yerel bahçe bakımı merkezlerine danışabilirsiniz.
Yaprak bitlerinin istilası nasıl önlenir
Bitkileri inceleyin ve çiçekleri iç mekana getirmeden önce kesin, Yaprakların alt taraflarını kontrol edin, Dalları ve yeni büyümeleri periyodik olarak inceleyin, Dökülen kabuklara karşı toprağa bakın, Kapı ve pencere kenarlarını onarın, Hava koşullarından etkilenmeyen bitkiler ekleyin, Yaprak bitlerini iten bitkiler ekleyin
Yaprak bitleri hakkında ne kadar endişelenmeliyim?
Yaprak bitleri ekili bitkilere diğer böceklerden daha fazla zarar vererek onların bodur büyümeye, düşük mahsul verimine ve hatta bitki ölümüne neden olur. Genellikle büyük gruplar halinde beslenirler, bu nedenle yaprak biti istilası bahçeleri ve çiçek alanlarını hızla tahrip edebilir.
Ayrıca yaprak bitleri beslendiklerinde, karıncaları ve diğer böcekleri bitkiye çeken tatlı, yapışkan bir madde olan bal özü üretirler ve ayrıca bitkiye zararlı mantar büyümesine neden olabilirler. Bu tatlı öz aynı zamanda kaldırımlara, arabalara veya beslenme alanlarının altındaki diğer nesnelere de bulaşıyor.
Yaprak bitleri, ilkbaharda başlayan karmaşık bir üreme döngüsü yoluyla çoğalırlar, kanatsız dişi yaprak bitlerinin bir konukçu bitkideki yumurtalardan çıkmasıyla çok sayıda çoğalabilir. Bitki kalabalık bir yapıya ulaşana kadar kendi kendini klonlarlar. Bir sonraki nesil kanatlar geliştirir ve başka bitkilere yayılırlar.
Yaz sonunda, tüm yaprak bitleri bir sonraki yıl için yumurta bırakmak üzere gerçek ev sahibi bitkilerine geri döner. Dişi yaprak bitleri yalnızca altı haftaya kadar yaşayabilirken, her dişi yaprak biti günde 12 genç veya yaşamı boyunca 500'den fazla genç birey üretebilir.
Yaprak bitleriyle mücadele etmek için kişniş, fesleğen, kedi Nanesi, frenk soğanı ve dereotu gibi onları uzaklaştıran bitkiler eklemeyi deneyin. Havuç ailesindeki tatlı alyssum, civanperçemi veya şifalı bitkiler, yaprak bitlerini yiyen hanım böcekleri, dantel kanatları ve sinekler gibi yararlı böcekleri de çekebilir bu sayede onlardan kurtulmanıza yardımcı olabilirler.
Bununla birlikte, yaprak biti istilası ortadan kaldırılmazsa, çeşitli stratejiler kullanarak bunları etkili bir şekilde yönetmek ve kontrol etmek için profesyonel bir haşere kontrol servisinin yardımına ihtiyacınız kesinlikle olabilir.
Ahmet TAŞÇI
Fotoğraf:britannica-gardening-cosmosmagazine