Mantarlar dünyanın birçok bölgesinde yayılış gösteren kozmopolit canlı gruplarıdır. Kara ve su ekosistemlerinde oldukça yaygın bir spektruma sahiplerdir. Mantarlarda bitkilerde görülen tipik kısımlar (kök, gövde, yaprak, çiçek vb.) görülmez. Ayrıca klorofil bulunmadığı için fotosentez olayına rastlanmaz. Mantarların büyük bir bölümü saprotrofik bir yaşantıya sahiptir. Bazıları da insan, hayvan, bitki gibi canlılar üzerinde parazitik bir yaşam sergilerler.
Mantarlar bazen besin olarak, bazen baharat olarak, bazen de hastalıklarla mücadelelerde yaşantımızın her evresinde karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca ekosistemdeki üstlendikleri roller ile organik örtünün parçalanmasında oldukça önemli canlı gruplarıdır. Mantarları makromantarlar ve mikromantarlar olarak sınıflandırabiliriz.
Dünya genelinde 120.000 civarında mantar türü tanımlanmıştır. Fakat toplam tür sayısının 750.000 ile 1.5 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Ülkemiz farklı fitocoğrafik bölgelere sahip olması nedeniyle biyoçeşitlilik açısından oldukça zengin bir bölgedir.
Bu zenginlik ülkemizden bildirilen mantar sayılarında da görülmektedir. Türkiye’de geçmişten günümüze kadar mikoloji alanında uzman birçok akademisyen yayınladıkları makalelerle ülkemizde yayılış gösteren mantarları bildirmiştir. Türkiye’nin en önde gelen mikologlarının Türkiye Cumhuriyeti, Cumhurbaşkanlığı himayalerinde bir araya gelerek Ali Nihat Gökyiğit vakfı tarafından 2020 Aralık ayında yayınlanan ‘‘Türkiye Mantarları Listesi’’ne göre 2019 sonu itibariyle 314 familya’da, 1371 cins’te toplam 5865 tür, 1 alt tür ve 27 varyete olduğu bildirilmiştir.
Türkiye’nin farklı üniversitelerinden bir araya gelen mikologların yaptığı bu araştırmaya ek olarak günümüze kadar yeni kayıt ve türler yayınlanmaktadır. Bu sayı ülkemizin mantar zenginliği açısından ne kadar önemli bir konumda olduğunu göstermektedir.
Uyarı: oldukça lezzetli olan doğal yenen mantarların toplanmasında ve tüketilmesinde uzman kişilerden yardım isteyiniz.
Doç. Dr Mustafa Sevindik
Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi