Bilim adamları, küresel ısınmanın yalnızca buzulların erimesi değil, aynı zamanda hava koşullarında oluşan aşırı ısı dalgaları, orman yangınları ve kuraklığa neden olan bir artıştan da sorumlu olduğunu söylüyor. İklim değişikliğinin yıkıcı etkilerinin bir sembolü olan eriyen bir buz yığını üzerinde mahsur kalmış kutup ayısı, tanıdık bir görüntü haline geldi.
Kutup ayıları güçlü yüzücülerdir, buz parçası eridiğinde yüzerek kendini kurtarabilir. Fakat iklim değişikliği onları ava erişimini kısıtlayarak etkileyecek. Araştırmacılar, sıcaklıktaki küçük değişikliklerin bile halihazırda mücadele eden yüzlerce hayvanın hayatını tehdit etmek için yeterli olduğu konusunda hemfikir. İklim Değişikliği dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, Amazon ve Galapagos gibi dünyanın doğal olarak en zengin bölgelerindeki hayvan ve bitki türlerinin yarısı iklim değişikliği nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.
Habitat Bozulması
Küresel ısınmanın yaban hayatı üzerindeki en önemli etkisi, ekosistemlerin -hayvanların milyonlarca yıl uyum sağlamak için harcadıkları yerler- iklim değişikliğine tepki olarak hızla dönüştüğü ve türlerin ihtiyaçlarını karşılama yeteneklerini azalttığı habitat bozulmasıdır. Habitat bozulmaları genellikle, yerel bitki örtüsünü ve onunla beslenen hayvanları etkileyen sıcaklık ve su mevcudiyetindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır.
Etkilenen vahşi yaşam popülasyonları bazen yeni alanlara taşınabilir ve gelişmeye devam edebilir. Ancak eşzamanlı insan nüfusu artışı, bu tür “mülteci yaban hayatı” için uygun olabilecek birçok arazi alanı insan eliyle parçalanmış ve halihazırda konut ve endüstriyel gelişme ile darmadağın olmuştur. Şehirler ve yollar, bitkilerin ve hayvanların alternatif habitatlara taşınmasını engellemektedir.
Pew Küresel İklim Değişikliği Merkezi tarafından hazırlanan bir rapor, “geçiş habitatları” veya “koridorlar” yaratmanın, insani gelişme ile ayrı olan doğal alanları birbirine bağlayarak göç eden türlere yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
Değişen Yaşam Döngüleri
Habitat yer değiştirmesinin ötesinde, birçok bilim insanı küresel ısınmanın hayvanların yaşamlarındaki çeşitli doğal döngüsel olayların zamanlamasında bir kaymaya neden olduğu konusunda hemfikirdir. Bu mevsimsel olayların çalışmasına fenoloji denir. Birçok kuş, iklim değişikliğiyle daha iyi uyum sağlamak için uzun süredir devam eden göç ve üreme rutinlerinin zamanlamasını değiştirdi. Ve kış uykusuna yatan bazı hayvanlar, belki de bahar sıcaklıklarının artması nedeniyle her yıl uykularına daha erken son veriyor.
Daha da kötüsü, araştırmalar, belirli bir ekosistemde bir arada bulunan farklı türlerin küresel ısınmaya tek bir varlık olarak tepki verdiğine dair uzun süredir devam eden hipotezle çelişiyor. Bunun yerine, aynı habitattaki farklı türler, birbirine benzemeyen şekillerde tepki veriyor ve binlerce yıllık ekolojik toplulukları parçalıyor.
Küresel Isınmanın Hayvanlar Üzerindeki Etkileri İnsanları da Etkiler
Yaban hayatı türleri mücadele edip kendi yollarına giderken, insanlar da etkiyi hissedebilir. Dünya Yaban Hayatı Fonu araştırması, bazı ötleğen türleri tarafından Amerika Birleşik Devletleri'nden Kanada'ya kuzeyden bir göçün, değerli balzam köknar ağaçlarını yok eden dağ çamı böceklerinin yayılmasına yol açtığını buldu. Benzer şekilde, Hollanda'da tırtılların kuzeye göçü oradaki bazı ormanlara zarar verdi.
Küresel Isınmadan En Çok Hangi Hayvanlar Etkileniyor?
Defenders of Wildlife'a göre, küresel ısınmadan en çok etkilenen vahşi yaşam türlerinden bazıları ren geyiği, kutup tilkileri, kara kurbağaları, kutup ayıları, penguenler, gri kurtlar, ağaç kırlangıçları, boyalı kaplumbağalar ve somondur. Grup, küresel ısınmayı tersine çevirmek için kararlı adımlar atmadıkça, giderek daha fazla türün yok olmanın eşiğine gelen vahşi yaşam popülasyonları listesine katılacağından korkuyor.
Çeviri ve hazırlayan: Ümmühan Peçe Sönmez
Kaynakça:- Talk, Earth. "The Effects of Global Warming on Wildlife." ThoughtCo, Sep. 8, 2021, thoughtco.com/how-wildlife-affected-by-global-warming-1203849.-
Fotoğraflar: Gettyimage - Brendan Cox / Oxfam- Dudarev Mikhail/Shutterstock.com- Akit - Shutterstock